Sterke punten
Ik sla mezelf niet graag op de borst. Maar stel, u overweegt mij in te huren als tekstschrijver, redacteur of journalist. Wat voor professionele karaktereigenschappen haalt u daarmee in huis? Een rijtje eigenschappen en kenmerken waarmee anderen mij graag bestempelen:
- Betrokken. Betrouwbaar. Luisterend. Loyaal.
- Vasthoudend. Veelzijdig. Lenig. Taalvast.
- Objectiverend. Voorkomend. Verrassend.
- Subtiel en vakkundig.
- Gewend om deadlines te halen.
Visie
Een tekst is als een stoel. Hij moet staan en jij moet erop kunnen zitten.
Het gaat om de ontvanger van de boodschap, de gebruiker. De lezer dus. Want ondanks alle berichten over ontlezing lezen we meer dan ooit. Zij het steeds vaker van een scherm(pje).
Mijn woorden richten zich op lezers. Met welk doel zij ook lezen. Mijn tekst is op hun leesdoel afgestemd, voor zover mogelijk. Of het nou gaat om een nieuwe tekst of een eindredactieronde.
Wie zijn mijn lezers? Welk doel dient deze tekst? Wat willen we communiceren? Dat zijn vragen die ik aan het begin van elke opdracht stel. Zodat mijn tekst kan zijn als een venster. Een pas gewassen venster dat helder uitzicht biedt op de over te brengen boodschap.
De man achter de woorden
Schrijven leer je door het veel te doen, niet per se tijdens je opleiding. Er bestaan uiteraard velerlei opleidingen en cursussen die je de kneepjes van het vak aanleren, of juist specifieke vaardigheden. Na mijn studie Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Utrecht verdiepte ik mij onder meer in technisch schrijven: hoe maak je een goede handleiding? Dit bood een nuttige basis om analytisch na te denken over elke tekstvorm. Verder leerde ik scenario’s schrijven, redactionele vormgeving en bladen maken, schrijven voor het web, HTML en e-mail-nieuwsbrieven opstellen.
Sommige zaken veranderen amper. Een paar jaar geleden noteerde ik, in de derde persoon, op mijn profielpagina (van het bureau waarvoor ik lang en met veel plezier werkte):
‘Er zijn mensen die beweren dat journalistiek iets heel anders is dan bedrijfsjournalistiek. Dat is ook zo. Er zijn ook mensen die zeggen dat je die twee stielen nooit in één persoon kunt combineren. Zij hebben ongelijk. Jac. Janssen (…) schrijft een deel van zijn tijd aan journalistieke teksten voor gespecialiseerde vakbladen. Daarnaast ontwikkelt hij divers tekstwerk voor druk en digitaal op verzoek van allerlei opdrachtgevers, merendeels in de zorg. Dat gaat prima samen.’
Destijds ging ik Nederlands studeren uit liefde voor de literatuur en de taal. Beide liefdes bloeien onverminderd voort. In mijn werk lift ik mee op mijn drang verhalen te vertellen. Verhalen vormen de meest effectieve verpakking om ervaringen, kennis en andere boodschappen over te brengen.
Maar niet elke tekst leent zich ervoor om eens lekker te fabuleren. Een medisch artikel bijvoorbeeld draait om correcte informatie en de manier waarop deze in gewonemensentaal gepresenteerd wordt. Zonder verkeerde verwachtingen te wekken. Ook concreet en bondig formuleren gaat me goed af. Mede dankzij de ervaring met technisch schrijven. En blijven oefenen. En focussen op het doel van de tekst.
